Η δημογραφική κατάρρευση στην Ελλάδα γίνεται «υπαρξιακή απειλή» για το μέλλον του έθνους, προειδοποίησε την Τρίτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Στην ομιλία του στο συνέδριο «Δημογραφικά 2023, Ώρα για Δράση», ο Μητσοτάκης επεσήμανε ότι η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) πρόσφατα «έκρουσε ίσως τον πιο δυνατό συναγερμό» για τις δημογραφικές τάσεις στην Ελλάδα.
Η χώρα κατέγραψε μόλις μία γέννηση για κάθε δύο θανάτους το 2022, κάνοντας λόγο για αρνητικό ισοζύγιο που κλιμακώνεται εδώ και μισό αιώνα.
«Η πανδημία σίγουρα έπαιξε τον ρόλο της, αλλά πρέπει να δούμε τις μακροπρόθεσμες τάσεις και αυτές είναι εξαιρετικά ανησυχητικές», είπε ο Μητσοτάκης.
Το συνέδριο, σημείωσε ο Μητσοτάκης, «έρχεται να εξετάσει έναν εθνικό κίνδυνο που εκτυλίσσεται ραγδαία, έναν κίνδυνο που όμως δεν πρέπει να γίνει το status quo». Πρόσθεσε ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που απασχολεί τη Δύση, όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες κοινωνίες και συνδέεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε ότι σήμερα οι Έλληνες είναι από τους πιο ηλικιωμένους στην Ευρώπη. Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι Ελληνίδες ηλικίας 20-40 ετών έχουν μειωθεί κατά 150.000 ως αποτέλεσμα της μείωσης των γεννήσεων που ουσιαστικά ξεκίνησε τη δεκαετία του ’80.
Τόνισε ότι η πληθυσμιακή μείωση δεν εκδηλώνεται εξίσου σε όλη τη χώρα.
«Έχει κορυφές σε συγκεκριμένους τομείς και αυτό σημαίνει ότι οι εθνικές στρατηγικές δεν επαρκούν και ότι χρειάζονται και συγκεκριμένες τοπικές διατάξεις, με τη συνολική δημογραφική κατάρρευση να γίνεται κυριολεκτικά υπαρξιακό στοίχημα για το μέλλον μας».
«Καμία μαγική λύση» για τη δημογραφική κατάρρευση στην Ελλάδα
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις ή επιλογές που να φέρουν άμεσα αποτελέσματα.
Σημείωσε ότι η δημογραφία συνεπάγεται μια μακροπρόθεσμη και συχνά άνιση προσπάθεια και, φυσικά, απαιτεί πολλούς συμμάχους, από το κράτος και τις επιχειρήσεις μέχρι τους ίδιους τους πολίτες γιατί και αυτοί προφανώς συμμετέχουν στις εξελίξεις ως φορείς συγκεκριμένων αντιλήψεων και συμπεριφορών.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε όλο τον κόσμο βρισκόμαστε τώρα στα όρια της λεγόμενης δεύτερης δημογραφικής μετάβασης», επεσήμανε.
Μίλησε επίσης για την ανάγκη εναρμόνισης της επαγγελματικής ζωής με την οικογενειακή ζωή, τη μέριμνα για τη δημόσια υγεία ώστε οι ηλικιωμένοι να παραμείνουν ενεργοί και να δημιουργηθούν πολλές καλές θέσεις εργασίας για τους νέους με στόχο να μπορέσουν να χτίσουν τη ζωή τους στη χώρα τους με καλές προοπτικές.
Αναζητώντας λύσεις, οι ειδικοί επισημαίνουν χώρες όπως η Σουηδία και η Γαλλία. Αυτές οι χώρες αύξησαν με επιτυχία τα ποσοστά γονιμότητάς τους εφαρμόζοντας μέτρα για τη στήριξη των νέων ζευγαριών κοινωνικά, επαγγελματικά και οικονομικά. Αυτό περιλαμβάνει ευέλικτη γονική άδεια και οικονομικά κίνητρα για την απόκτηση παιδιών.
Ως απάντηση στη δημογραφική κρίση, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) έχει προτείνει διάφορα μέτρα.
Περιλαμβάνουν την ενίσχυση των επιδομάτων τέκνων, την παροχή ασφαλίστρων για μητέρες κάτω των τριάντα ετών και την ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής των πατέρων στη φροντίδα των παιδιών. Επιπλέον, οι ειδικοί προτείνουν την επέκταση των εγκαταστάσεων παιδικής μέριμνας και την εισαγωγή της έννοιας των βοηθών μητέρων.